Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753
Caulet(-garanié)
Coincya monensis subsp. cheiranthos
Brassicaceae Cruciferae
Nom en français : Chou giroflée.
Descripcioun :Poulit caulet que pòu faire fin qu'à un mètre d'aut. Trachis sus li paret e lis esboudèu di colo prouvençalo sus sòu séusous. Li fueio, proun descoupado soun en rouseto, alor que li tijo soun ramificado. Fai de flour jauno raiado e de boudousco pulèu longo. Lou gènre Coincya se destrìo de Brassica que fai de valvo di tres costo.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Pamens, estènt un caulet, devrié èstre manjadis. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 (100) cm
Fueio : rouseto
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Coincya
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Paret
- Esboudèu
- Roucas
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Coincya monensis subsp. cheiranthos (Vill.) Aedo, Leadlay & Muñoz Garm., 1993